Cukrzyca a zawał serca
Cukrzyca i choroba niedokrwienna serca, a tym samym zawał serca, są ze sobą powiązane. U osób chorych jednocześnie na cukrzycę i chorobę niedokrwienną serca szybciej można dostrzec objawy niedokrwienia i to właśnie zawał jest jednym z powikłań cukrzycy. W tym przypadku jego objawy mogą być nietypowe. U chorych na cukrzycę z chorobą niedokrwienną serca rokowanie jest dwu-, trzykrotnie gorsze aniżeli w populacji ogólnej. Dlatego tak ważne jest zapobieganie cukrzycy, czy też odpowiednie leczenie, jeśli już wystąpiła u osób, które mają problemy z sercem.
Cukrzyca typu II jest to przewlekła choroba, związana ze złym metabolizmem glukozy (cukru). W związku z niedostatecznym działaniem insuliny, komórki nie wykorzystują nadmiaru cukru, a przewlekle podwyższony poziom cukru we krwi powoduje uszkodzenie oraz zaburzenia funkcji wielu narządów, szczególnie serca i naczyń krwionośnych, nerek, nerwów i oczu. W cukrzycy choruje cały organizm i nie można jej wyleczyć. Pacjent musi się nauczyć kontrolować ją odpowiednim leczeniem, dietą i prowadzeniem odpowiedniego stylu życia.
Cukrzyca typu II jest chorobą cywilizacyjną. Przyczyną cukrzycy jest trwające przez lata nadmierne dostarczanie organizmowi pożywienia, co prowadzi do nadprodukcji insuliny, a następnie do zmniejszenia wrażliwości komórek organizmu na ten hormon. Częstość występowania cukrzycy typu II zwiększa się z wiekiem. Czynnikami odpowiedzialnymi za jej rozwój są: otyłość, dieta wysokokaloryczna, mała aktywność fizyczna, nadmierne spożycie alkoholu, palenie papierosów. Cukrzyca typu II rozwija się powoli, początkowo nie dając żadnych objawów. Często jest rozpoznawana dopiero wtedy, kiedy występują powikłania: zawał serca, udar mózgu, miażdżyca tętnic kończyn dolnych, zaburzenia widzenia lub niewydolność nerek.
Cukrzycę diagnozuje się przez badanie krwi. Należy określić stężenie glukozy. Zawartość cukru we krwi (glikemię) podaje się w milimolach na litr krwi (mmol/l) lub miligramach na 100 ml (mg%). Badanie należy wykonać rano na czczo, 12 godzin od ostatniego posiłku. Prawidłowe stężenie glukozy we krwi na czczo powinno mieć wartość mniejszą niż 6,1 mmol/l (110 mg%). U osób po 45. roku życia zaleca się badanie cukru − glikemii na czczo, co najmniej raz na trzy lata. A raz w roku to badanie należy wykonywać u osób z cukrzycą w rodzinie i/lub czynnikami ryzyka miażdżycy w wywiadzie.
Objawami cukrzycy są:
- nadmierne pragnienie,
- częste oddawanie moczu,
- zmęczenie, senność, zaburzenia koncentracji,
- spadek masy ciała,
- zaburzenia widzenia,
- świąd narządów płciowych,
- impotencja,
- trudno gojące się stany zapalne skóry i błon śluzowych,
- objawy rozwiniętej miażdżycy: bóle wysiłkowe w klatce piersiowej, bóle nóg przy chodzeniu – chromanie przestankowe.
Jeżeli występują u Ciebie takie objawy to koniecznie zgłoś się do lekarza. Powinieneś zbadać poziom cukru we krwi.
Jeśli w rodzinie (u rodziców i/lub rodzeństwa) zdarzył się taki przypadek, że osoba chora na cukrzycę zmarła na zawał serca lub udar, to znaczy, że jest się obciążonym w wywiadzie rodzinnym i rośnie ryzyko wystąpienia miażdżycy. Ryzyko to zależy od tego czy występują również inne zagrożenia – czynniki ryzyka (przyczyny) miażdżycy.
Czynniki ryzyka, które oprócz wywiadu rodzinnego zwiększają zagrożenie miażdżycą to:
- rozpoznana cukrzyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- palenie papierosów,
- nadwaga i otyłość,
- przewlekła choroba zapalna,
- przewleka choroba nerek,
- mała aktywność fizyczna.
Dzięki odpowiedniemu leczeniu, prowadzeniu odpowiedniego trybu życia i stosowaniu diety można cukrzycę kontrolować na dobrym poziomie i można prowadzić całkiem normalny tryb życia. Pacjent z dobrze kontrolowaną cukrzycą typu II, bez powikłań cukrzycy, takich jak istotne zaburzenia widzenia lub zaburzenia czucia, zasłabnięcia wynikające z współistniejących chorób serca może bezpiecznie prowadzić pojazdy mechaniczne. Do oceny skuteczności terapii służy badanie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c). Analiza ta pozwala określić, jakie były stężenia glukozy we krwi w ciągu poprzedzających badanie 3 miesięcy.
Jako kryteria dobrej kontroli cukrzycy przyjmuje się osiągnięcie następujących parametrów:
- glikemia na czczo < 6,1 mmol/l (110 mg%),
- glikemia po posiłku 3,9-7,5 mmol/l (70-135 mg%),
- poziom hemoglobiny glikowanej HbA1c <7,0%,
- wartość ciśnienia tętniczego poniżej 140/85 mmHg lub – jeśli twój lekarz zaleci – mniej niż 130/80 mmHg,
- prawidłowe wartości lipidogramu.
Gdy masz cukrzycę to podstawą leczenia są zdrowa dieta i zmiana stylu życia:
- Urozmaicaj swoją dietę, ale pamiętaj o ograniczeniu jej kaloryczności. Zapobiegaj nadwadze i otyłości.
- Odżywiaj się regularnie. Spożywaj 3 do 5 małych posiłków dziennie.
- Spożywaj warzywa, małe ilości owoców, rośliny strączkowe, pełnoziarniste płatki i chleb, jedz tłuste ryby.
- Tłuszcze zwierzęce zastąp tłuszczami pochodzącymi z roślin.
- Nie spożywaj napojów i pokarmów z dodatkiem cukru.
- Zredukuj spożycie soli do < 5 g/dobę, ogranicz dosalanie potraw i zużycie soli podczas gotowania, wybieraj świeże lub mrożone niesolone produkty.
- Ogranicz spożycie alkoholu, a jeśli masz wysoki poziom trójglicerydów, to całkowicie powstrzymaj się od picia alkoholu.
- Nie pal!
- Bądź aktywny fizycznie!